E-BIKE VERSNELLING: WELKE IS DE BESTE?

E-bikes zijn de laatste jaren steeds populairder geworden. Dit is niet in de laatste plaats te danken aan de steeds betere techniek die deze fietsen kenmerkt. Vooral het type versnelling is een belangrijk punt. Waar het bij e-bike versnellingen op aankomt en welk type versnelling - derailleur of naafversnelling - de beste is, leggen we uit in deze blogpost.

VERSNELLINGEN OP DE FIETS - EEN KIJKJE IN DE GESCHIEDENISBOEKEN

Het idee om op een fiets versnellingen met verschillende trapniveaus te gebruiken is bijna net zo oud als de fiets zelf. Al in 1869 werd op de «Salon du vélocipède de Paris» het prototype van een achterderailleur gepresenteerd, de Franse langeafstandsrijder Paul de Vivie maakte naar verluidt tijdens een tour in 1889 gebruik van verschillende kettingbladen en in 1895 zou Jean Loubeyre de «Polycelere» hebben gepresenteerd, de eerste echte achterderailleur die werd aangeboden in de catalogus van de «Compagnie Générale des Cycle».

Bijna 130 jaar later behoren versnellingen tot de basisuitrusting van vrijwel elke fiets. Deze maken het wegrijden vanuit stilstand eenvoudiger, ze zijn de beste vriend van de fietser bij het bergop rijden en ze zorgen ervoor dat je je knieën ontziet en je niet overmatig hoeft in te spannen, zelfs als je op vlak terrein de wind pal tegen hebt. Maar niet alle versnellingen zijn hetzelfde. Net zoals de toepassingen van de diverse e-bike-modellen - van e-mountainbike tot e-citybike - verschillen, zo zijn er ook verschillende versnellingsmodellen die specifiek zijn afgestemd op het betreffende gebruik van de elektrische fietsen.

E-BIKE VERSNELLING: WELKE TYPEN ZIJN ER?

In principe onderscheidt men bij de e-bike twee versnellingstypen: Derailleurs en naafversnellingen. De meest voorkomende vorm van versnellingen bij fietsen is de derailleur. Deze bestaat uit tandwielen die door middel van een ketting met kettingbladen zijn verbonden. Daarbij is er een voorderailleur en een achterderailleur. De meeste derailleurs worden bediend door op het stuur gemonteerde schakelhendels, die door middel van duwen of trekken aan de schakelkabels de voorderailleur of achterderailleur verplaatsen, waardoor de versnellingen mechanisch worden geschakeld. Er zijn tegenwoordig echter ook elektronisch bediende versnellingen, die het commando om te schakelen uitvoeren via draadloze communicatie. Derailleurs hebben hun voordelen, vooral in het terrein: Zo kun je voor elke helling de juiste versnelling instellen en je eigen energie en de kracht van de motor beter benutten. Het nadeel is de hoge onderhoudsbehoefte, omdat de open-en-bloot liggende versnellingen gevoeliger zijn voor vuil en storingen.

Het andere veelgebruikte versnellingstype is de naafversnelling. Deze e-bike versnelling dankt zijn naam aan het feit dat hij in de achternaaf is ondergebracht. De versnellingen worden bij een naafversnelling via een zogenaamd planetair tandwielstelsel geschakeld. Bij dit versnellingstype draaien meerdere tandwielen in een cirkel rond een centraal tandwiel en zorgen zo voor de bijbehorende overbrengingsverhouding. De bediening is meestal eenvoudig met een gewone draaigreep aan het stuur en werkt zelfs als je stilstaat bij een verkeerslicht. Naafversnellingen zijn de laatste jaren zeer populair geworden, omdat ze een zeer groot aantal versnellingen hebben zonder veel ruimte op het fietsframe in te nemen. De naafversnelling heeft als voordeel dat deze in vergelijking met een derailleur zeer eenvoudig te bedienen en zeer robuust is en tevens weinig onderhoud vraagt. Bovendien werkt deze bijna geruisloos. Bepaalde naafversnellingen ondersteunen bovendien traploos schakelen, wat het schakelcomfort verder verhoogt. De vraag naar het aantal versnellingen of de keuze van de juiste versnelling speelt bij deze modellen geen rol.

DE JUISTE E-BIKE VERSNELLING VOOR DE BETREFFENDE E-BIKE MOTOR

Let op: Niet elk versnellingstype werkt goed met elk motortype. Zo is de keuze van de juiste e-bike versnelling ook afhankelijk van het type motor van de betreffende elektrische fiets: Voorwielmotor-, achterwielmotor- of middenmotor-aandrijving.

De voorwielmotor maakt alle gangbare schakelvarianten in het achterwiel mogelijk - zowel met terugtraprem als met versnellingsnaaf. De achterwielmotor daarentegen verhindert het gebruik van een naafversnelling door zijn plaatsing in het achterwiel. Uitzondering hierop is een in de achterwielmotor geïntegreerde naaf, maar e-bikes met achterwielmotor zijn overwegend uitgerust met derailleurs.

Bij een elektrische fiets met middenmotor wordt de aandrijfkracht van de middenmotor overgebracht op het achterwiel. Het voordeel is dat het vermogen van de motor via de aandrijving tevens door het schakelsysteem wordt overgebracht. Dit vertaalt zich in een aanzienlijk koppel op het achterwiel, wat bijzonder handig is op hellingen. Het nadeel is dat de volledige kracht van de aandrijving en de berijder op de versnelling wordt overgedragen. De meeste naafversnellingen zijn echter alleen ontworpen voor de trapkracht van één persoon en niet voor de gecombineerde aandrijfkrachten van mens en motor. Daarom wordt het vermogen van middenmotoren bij de meeste naafversnellingen gereduceerd.

DERAILLEUR VS. NAAFVERSNELLING: WELKE E-BIKE VERSNELLING IS DE BESTE?

Wat is nu de beste e-bike versnelling? De derailleur voor een elektrische fiets? Of de naafversnelling voor een elektrische fiets? Uiteindelijk hangt het antwoord op deze vraag af van de voorkeuren en rijstijl van de berijder. Als je de voorkeur geeft aan soepel rijden met weinig onderhoud, is een naafversnelling een goede keuze. Bij lange tochten over meerdere etappes bewijst de naafversnelling vaak zijn voordeel ten opzichte van de derailleur vanwege zijn robuustheid. Ook bij city-bikes die in weer en wind voor woon-werkverkeer worden gebruikt kunnen naafversnellingen de betere keuze zijn. Zeker bij stads-e-bikes worden naafversnellingen vaak gecombineerd met een riemaandrijving, die ook nog eens voor een stille en onderhoudsarme rit zorgt. Een naafversnelling biedt ook een voordeel bij frequent stoppen en wegrijden, omdat de versnellingen ook tijdens stilstand kunnen worden geschakeld.

Als echter een grotere flexibiliteit gewenst is, is een derailleur de betere optie. E-mountainbikes of sportieve e-trekkingbikes zijn daarom meestal uitgerust met een derailleur. De derailleur bewijst hier niet alleen zijn voordeel vanwege het grotere aantal versnellingen, maar ook vanwege de hogere belastbaarheid: Zo kan de derailleur bij een elektrische fiets de hoogste koppels verwerken.

Een bijzonderheid bij e-bike versnellingen zijn - zoals eerder al aangegeven - elektronische versnellingen die met het aandrijfsysteem kunnen communiceren. Het schakelsysteem staat bij deze modellen voortdurend in contact met de sensoren van het aandrijfsysteem. Het systeem herkent of met de juiste overbrengingsverhouding wordt gereden en geeft zo nodig een versnellingscommando op basis van trapfrequentie, vermogen en snelheid. Dit bespaart niet alleen elektriciteit, maar ontziet ook de accu van de e-bike en vermindert daarnaast de onderhoudsbehoefte voor de componenten van het schakelsysteem. Elektronische versnellingen worden daarom steeds vaker gebruikt en zijn op steeds meer e-bike modellen terug te vinden.

Overigens: Een vraag die in verband met e-bike versnellingen ook heel vaak wordt gesteld is die van het aantal versnellingen: Hoeveel versnellingen heb je nodig op een e-bike? Ook hier is het antwoord zonder meer: «Dat hangt ervan af».

Wij bieden ook accessoires voor e-bike versnellingen aan.

Deze kun je hier vinden.